LANG LEVE DE INSTECTENWERELD
Carla Kleekamp brengt een hommage aan de Japanse kunstenaar Utamaro op deur

Gooi- en Eemlander (11 augustus 2007)
Cultuur en Media

DOOR WILMA KLAVER

HILVERSUM - De symmetrie van het lijfje met zijn glanzende schildachtige vleugels, de gekartelde pootjes, de ragfijne voelsprieten, Carla Kleekamp is helemaal in de ban van insecten. Het meest van de 'cigale' (cicade), dat vreemde Franse insect dat ons aanhoudend tsjirpend laat weten dat het zomer is. Op de deur die de Hilversumse kunstenares in het kader van 'Deurenproject Hilversum' beschilderde, speelt hij de hoofdrol, zich ontpoppend op een 'catalpa'.

De drie weken dat Carla Kleekamp in Hilversum verbleef heeft ze keihard aan de deur gewerkt. “Alle uitnodigingen voor etentjes heb ik afgeslagen”, vertelt ze, terecht tevreden met het resultaat. Op haar grote etspers heeft ze bovendien een eerste afdruk gemaakt van een blad dat over de cigale verhaalt. “Het dier heeft zo'n fascinerende levensloop. In juni komt hij uit zijn pop, hij is dan helemaal week, dan droogt hij in drie tot zes uur en wordt hij hard. In die paar uur is hij volkómen weerloos. Ik heb er zóveel gered, ik wilde gewoon meer weten over dit dier dat jaren onder de grond leeft”, vertelt de kunstenares die het grootste deel van het jaar in de Ardèche woont. Op de andere kant van de deur treffen we een 'criquette', de grote bruine krekel scharrelt over de grond, een grashelm prikt omhoog.

Op beide deurzijden staat een haiku: 'De catalpa bloeit / zo snel vallen de eerste / bloemblaadjes alweer'. En: 'Waarom plotseling / diep in de nacht zwijgen toch / weer alle krekels'. Zoals het een goede haiku betaamt verwoordt het gedicht op niet sentimentele wijze een seizoen. “Een heerlijke zomer”, lacht de auteur. Haar naam heeft ze gekalligrafeerd in Japanse tekens. “Het was heerlijk om weer eens op dit kamerschermformaat te werken”, verzucht Kleekamp die de laatste jaren door haar veelvuldige reizen naar Siberië vooral platte, brede landschappelijke voorstellingen maakt.

Sinds jaar en dag werkt Kleekamp in de Oosterse traditie. Een traditie van lijn en leegte, van trefzekerheid en toeval, van respect voor de natuur. De lessen van een Chinese schilder en een studiereis naar Japan waren bepalend. Meesters als Chu Ta (1626-1705) en Hiroshige (1797-1858) zijn haar grote voorbeelden. “Moet je je voorstellen dat Chu Ta in dezelfde tijd werkte als Frans Hals”, toont Kleekamp zijn inkttekeningen waarin 'less is more' al besloten ligt. De deurschilderingen heeft ze 'Hommage aan Utamaro' genoemd. Het insectenboek van de i8de eeuws Japanse kunstenaars was haar inspiratiebron.

Het is niet alleen de grafische kwaliteit van het insect dat Kleekamp voor dit onderwerp heeft doen kiezen. Ze is een groot natuurliefhebber die voor al wat leeft, ook niet-aaibare dieren, een lans breekt. De kunstenares is lid van de faunabescherming, vegetariër en stemt Partij voor de Dieren. “Dieren verschillen veel minder van mensen dan doorgaans wordt aangenomen”, stelt Kleekamp. “Weet je dat er zelfs onder koolmezen karakterverschillen bestaan, je hebt brutale en verlegen koolmezen, zelfs koolmezen met adhd.”

Terug, of liever gezegd 'thuis' in Chomérac gaat Kleekamp zich voorbereiden op de Salon d'Automne en een expositie in Privas. Ze wordt er al jaren geafficheerd als 'Ardècher kunstenaar'. De galeriehouder uit Privas heeft haar expliciet gevraagd ook (maatschappij)kritisch werk in te brengen. “Dat is in Frankrijk voor het eerst. Daar ben zó blij meel!”

Tot 2 september is werk van Carla Kleekamp te zien in Singer Laren in de expositie van de Vereniging van Beeldende Kunstenaars Laren-Blaricum.

De 75 deuren van het Deurenproject - een Hilversums initiatief van GSA Galerie, Stichting Magdalena en Stichting Atelierdagen Hilversum - worden dit najaar op verschillende locaties in Hilversum tentoongesteld. De deuren worden geveild door veilingmeester Frederik Baerveldt. De opbrengst komt grotendeels ten goede aan een kinderbibliotheekproject in Indonesië.